Wszystko, co powinieneś wiedzieć o bakłażanie

Bakłażan, zwany również oberżyną lub gruszką miłości, to warzywo z gatunku psiankowatych, a właściwie, z botanicznego punktu patrząc, jest owocem, a nawet jagodą. Do Europy dotarł ze wschodu, a w Polsce znany jest od XVI wieku. Początkowo traktowany jako roślina ozdobna, znaczenie w kuchni zdobył dopiero pod koniec XIX wieku. Mimo że obecny od tak dawna, to nadal w pełni niewykorzystywany i nie do końca poznany.

bakłażany




Właściwości odżywcze bakłażana


Bakłażan to warzywo pełne wartości odżywczych. Jest bardzo dobrym źródłem błonnika, który pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu, a tym samym zmniejsza ryzyko miażdżycy. Dlatego bakłażany często łączone są z tłustymi mięsami, gdyż wspomagają ich trawienie.
Inną ich zaletą jest niewielka wartość kaloryczna, co może być pocieszeniem dla osób, które się odchudzają. Bakłażan w 90 procentach składa się z wody, prawie nie zawiera tłuszczu, cukrów tylko nieco ponad 3 procent. Jest niskokaloryczny, ponieważ 100 gram bakłażana zawiera tylko 25 kcal. Ponadto owoc ten poprawia przemianę materii.
Dostarcza organizmowi witamin, głównie z grupy A i C oraz składników mineralnych, wapnia, magnezu, potasu i fosforu.
Udowodniono właściwości detoksykacyjne bakłażana, które wykorzystuje się podczas leczenia farmakologicznego, głównie antybiotykami.
Skórka bakłażana zawiera związki fenolowe, w tym antocyjany, które są silnymi antyutleniaczami. W trakcie badań wyodrębniono ze skórki bakłażana również inny związek, nasuninę, która hamuje rozwój komórek rakowych.

Dla kogo bakłażan niewskazany?


Wydawałoby się, że bakłażan to warzywo doskonałe, pozbawione wad. Jednak pamiętać należy, że jest to równocześnie warzywo ciężkostrawne, wymagające pewnego wysiłku od organizmu i dlatego niektórzy nie powinni go spożywać.
Na pewno nie powinny spożywać bakłażanów kobiety w ciąży. Nie powinno się ich podawać także małym dzieciom. Nie przysłuży się też chorym na podagrę, mających problemy z nerkami, układem pokarmowym lub chorym na reumatyzm.

bakłażan

Odmiany bakłażana


Bakłażan to warzywo występujące w wielu odmianach, różniących się od siebie kształtem, wielkością oraz grubością i kolorem skórki. W Polsce najczęściej uprawia się odmiany o brunatno fioletowej skórce i kształcie gruszki, odmiany Epic.

Zasadniczo odmiany bakłażanów dzieli się na kilka grup:
Giganteum (duże, ciemnofioletowe, niekiedy białe lub zielone, kształt gruszkowaty)
Ovigerum (średnie, o różnych barwach i jajowatym kształcie)
Rotondatum (małe i kuliste, o różnym zabarwieniu skórki)
Oblongatum (podłużne, o różnym zabarwieniu skórki)
Cylindrum (długie, wąskie, różnobarwne owoce)

Możemy wybierać wśród różnych odmian. Wspomniany już wcześniej Epic, to odmiana, która nadaje się zarówno pod osłony, jak i też do uprawy gruntowej. Inna odmiana popularna w Polsce to Gortina, która nadaje się jedynie pod osłony. Obie odmiany rozrastają się szybko, dając duże plony.
Jeżeli zależy nam na odmianach, które moglibyśmy uprawiać na tarasach czy balkonach, jako roślinę ozdobną, to powinniśmy poszukać odmian Ophelia, Orlando, Dourga, Goldn Eggs czy Listada de Gandia.
Wszystkie odmiany bakłażanów wymagają osłon, gdyż są to rośliny wyjątkowo ciepłolubne i wymagające wysokich temperatur.

Uprawa bakłażana w ogrodzie


Z powodzeniem możemy uprawiać bakłażany we własnym ogrodzie, pod warunkiem zastosowania osłon. Mogą to być tunele foliowe lub szklana szklarnia. Bakłażan potrzebuje wysokich temperatur, by rosnąć. Najlepiej by było to 25 do 30 stopni, a takie warunki w Polsce można otrzymać tylko pod osłonami. Odpowiednie warunki spowodują, że plony będą wyższe, czas wegetacji krótszy, a owoce dorodniejsze. Przy uprawie bakłażana trzeba pamiętać, że temperatura niższa niż 15 stopni powoduje zahamowanie wzrostu rośliny, a spadek poniżej zera, obumarcie rośliny. Odpowiednia temperatura to tylko jeden z warunków powodzenia uprawy. Stanowisko dla bakłażana powinno być słoneczne i osłonięte od wiatru. Gleba powinna być żyzna, próchnicza i odpowiednio wilgotna. Trzeba też pamiętać o odpowiednim, wcześniejszym nawiezieniu ziemi nawozem naturalnym.

Bakłażana nie powinno się sadzić na stanowiskach, gdzie wcześniej rosły ziemniaki, papryka lub pomidory. Do gruntu powinno wysadzać się sadzonki na przełomie maja i czerwca, a przy odpowiedniej pielęgnacji można zebrać owoce, po około miesiąca od kwitnienia. Najlepiej zbierać owoce, zanim osiągną pełną dojrzałość. Gotowe do zebrania powinny mieć gładką, błyszczącą skórkę i ścisły miąższ.

μελιτζάνα, roladki z bakłażana,

Bakłażan, a sztuka kulinarna


W krajach, z których bakłażan pochodzi, czyli w Indiach i Afryce, stanowi on podstawowy składnik pożywienia. Również w krajach basenu Morza Śródziemnego bakłażany stanowią istotny składnik potraw.
Bakłażany mogą być przyrządzane na różne sposoby. Można je piec, smażyć, dusić, grillować czy faszerować. Bakłażany wykorzystuje się do przyrządzania zapiekanek, sałatek, a także past. Wcześniej trzeba go tylko poddać obróbce termicznej, gdyż surowy jest niejadalny.
Charakterystyczny smak miąższu bakłażana, nie każdemu może odpowiadać. Jeżeli jesteście jego wielbicielem, to jedzcie na zdrowie.

W kuchni francuskiej jest składnikiem ratatouille, a w kuchni greckiej jest to cała lista:
  1. Bakłażany faszerowane, czyli μελιτζάνες παπουτσάκια
  2. Pasta z bakłażana, czyli μελιτζανοσαλάτα
  3. Mousaka z bakłażanem, czyli μουσακάς με μελιτζάνες
  4. Roladki z bakłażana z nadzieniem serowym, czyli μελιτζάνες ρολά γεμιστά με τυρί
  5. Roladki z bakłażana, czyli μελιτζάνα ρολάκια
  6. Sałatka z bakłażanem, czyli σαλάτα με μελιτζάνα
  7. Potrawka warzywna z bakłażanem, czyli στιφάδο λαχανικών με μελιτζάνα
  8. Potrawka z bakłażana, czyli μελιτζάνα στιφάδο
  9. Bakłażan z halloumi, czyli μελιτζάνα με χαλούμι
  10. Zapiekana bakłażanowa, czyli μπριάμ